Hamilelikte demir eksikliği anne adaylarının sıkça karşılaştığı bir sağlık sorunudur. Fetüsün yeteri kadar beslenebilmesi için anne adayının kalbi daha fazla çalışır. Bu nedenle de kan hacmi %30 kadar daha artar. Kan hacminin artışına paralel olarak anne adaylarının da folik asit ve demir alımını artırmaları gerekir. Demir alımı artırılmadığı taktirde demir eksikliği sorunu ortaya çıkar.
Hamilelik döneminde sağlıklı ve düzenli şekilde beslenen anne adayları yeterli demir rezervine sahip olurlar. Ancak bu faktörlere özen göstermeyen anneler eksik demir rezervlerine sahip olur. Bir kadının günlük ihtiyaç duyduğu demir miktarı hamilelik döneminde 2 kat daha fazla artmaktadır. Hamilelik döneminde yeteri kadar demir alınmaz ise demir eksikliği anemisi sorunu ortaya çıkar.
Hamilelikte Demir Eksikliği Belirtileri
Hamilelik döneminde hafif seyreden demir eksikliği anemisini anlamak zor olabilmektedir. Belirtilerin çoğunluğu sinsi şekilde ilerler. Gebelik döneminde hormonal değişiklikler üzerine yaşanan semptomlar ile karıştırılabilirler. Bu belirtilerin bir veya birkaçına sahip olan anne adayının uzman hekime başvurması gerekir.
- Yorgunluk ve halsizlik
- Odaklanmada zorluk
- Soluk veya sarımsı cilt
- Hızlı veya düzensiz kalp atışı
- Soğuk el ve ayaklar
- Göğüs ağrısı
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Nefes darlığı
Hamilelikte Demir Eksikliği Tedavisi
Kendisinde demir eksikliği olduğundan şüphe eden annelerin kesinlikle uzman bir hekime görünmesi gerekir. Gelişi güzel tüketilen demir içerikli takviyeler hem anne hem de bebek sağlığını olumsuz etkileyebilir. Demir fazlalığının en çok etkilendiği organ karaciğerdir. Bu nedenle demir eksikliği olan anne adaylarının günlük ne kadar doz alması gerektiğine bir uzman hekim karar vermelidir.
Reçete veya tavsiye edilen demir takviyelerini düzenli olarak alan anne adayları yaklaşık 2 hafta içinde kendilerini iyi hissetmeye başlar. Demir seviyesinin eski haline dönmesi ise birkaç ay sürebilmektedir. Tedavi sonrasında yeniden demir eksikliği testi uygulanmalıdır. Hamilelikte demir eksikliğinin önüne geçilmesinin en etkin yolu düzenli ve sağlıklı beslenmedir. Bu süreçte anne adayları demir açısından yüksek besinlerle beslenmelidir. Ancak aşırıya kaçılmaması gerekir. C vitamini, demir emiliminin artmasını sağlar. Bu nedenle demir içerikli ilaç takviyeleri su yerine portakal suyu ile alınırsa daha etkili olur. Bu süreçte çay ve kahve tüketimi miktarını da en aza indirmek gerekir. Şayet çay tüketilecek ise yemeklerden en az 1 saat sonra fazla demli olmayacak şekilde tüketilmelidir. Kalsiyumda demir emilimini azaltan besin değeridir. Bu nedenle tedavi sürecinde ne kadar kalsiyum tüketilmesi gerektiği hekim tarafından belirlenir.
Demir eksikliğine neden olan başka faktörlerde olabilir. Bu duruma bağlı olarak hekim anne adayının tedavi sürecine yönelik ilaçlar reçete eder. Daha ciddi vakalarda intravenöz demir takviyesi veya kan transfüzyonu gerekebilir.