Üreme çağındaki kadında adet gecikmesinin en önemli sebebi gebeliktir. Gebelik, kadın hayatında yaşadığı deneyim yönünden önemli bir dönüm noktasıdır. Gebelik esnasında ortaya çıkan fizyolojik değişiklere ek olarak olası anne ve bebek hayatını tehlikeye sokabilecek olası durumlar açısından gebelik takibi büyük önem arz etmektedir.
Gebeliğin en bilinen belirtisi regl (adet) döneminin gecikmesidir. Beklenen adet gününde kanda veya idrarda yapılan gebelik testleri ile gebelik tanısı konulabilmektedir. Sonraki günlerde yapılan ultrasonografi ile de gebelik kesesinin rahim içinde görülmesi rahim içi gebelik için en değerli tanı kriteridir.
Regl dönemlerinizi takip etmiyorsanız ya da sık sık değişiklik gösteriyorsa ne zaman adet göreceğinizi bilemeyebilirsiniz. Bu durumda erken gebelik belirtileri izlenebilmektedir, ancak her hamile kadında aynı belirtiler ortaya çıkmayabilir.
Hamilelik tanısı kesin olarak kanda bakılan bhcg hormonu testi ile konurken, idrarda bakılabilen evde yapılabilen test ile de hamile olduğunuzu öğrenebilirsiniz. Test çubuğunda 2 tane renkli çizgi görürseniz yüksek ihtimalle hamilesiniz demektir. Şüpheli durumlarda kan testi gerekmektedir. Belirtiler ve hamilelik testi sonrası yine de en net sonucu verecek olan doktorunuzdur. Şüpheler ve idrarda pozitif durum söz konusuysa bir kadın doğum uzmanına görünmeniz gerekmektedir. Gebeliğin sağlıklı olup olmadığı, haftası ve erken gebelik tetkikleri gibi değerlendirmeleriniz yapılacaktır.
Gebelik haftası nasıl hesaplanır?
Gebelik haftası hesaplanırken, kadının en son gördüğü adetin ilk günü hesaba katılır. Eğer kadın o adet döneminde gebe kalırsa, gebelik haftası hesabına göre, henüz adetinin ilk gününde 1 günlük gebeymiş gibi adetinin ilk gününden 1 hafta geçtiğinde 1 haftalık gebeymiş gibi hesap yapılır. Bu hesaba göre bir gebelik ortalama 40 hafta sürmektedir.
Gebelik belirtileri nasıl anlaşılır?
Erken gebelik belirtileri kadından kadına değişmekle beraber haftalara göre en sık belirtileri şu şekilde ifade edebiliriz:
Adet (regl) Gecikmesi
Adet gecikmesi, kadınlarda en sık bilinen ve gebelik şüphesine yol açan bir durumdur. Adet olmayı beklediğiniz günlerde idrarda yapılan gebelik testleri oldukça duyarlıdır. Gebeliğin rahime yerleşmesinden 8 gün sonra gebeliği saptayabilir. Ancak çoğunlukla kesin tanı kanda yapılan gebelik testi ile veya ultrasonografi ile konulur.
Kramplar ve Lekelenme Tarzı Kanamalar
Düzenli adet gören kadınlarda yumurtlama, adet gördükleri ilk günden 13-14 gün sonra meydana gelir. Bu dönemde çatlamış yumurta, kadının tüplerinden birinde, 24 saat içinde sperm ile buluşursa döllenme gerçekleşir ve embriyo oluşur.
Embriyo insan gelişimindeki ilk hücredir. Bu hücrenin hızlıca çoğalması başlar ve döllenmeden yaklaşık 3-4 gün sonra embriyo rahim içine yerleşir. Bu da ilk adet gününden 16-17 gün sonrasına karşılık gelir. Bu dönemde kadınların dörtte birinde hafif kramplar görülebilir. Lekelenme tarzı kanamalar meydana gelebilir. Endişe verici bir durum değildir. Bazen kadınlar bu lekelenmeden dolayı adet gördüklerini zannederler. Hafif kramplar yaklaşık olarak kadınların dörtte birinde görülür.
Vücut Isısının Artması
Normalden yarım derece artmış vücut ısısı da gebeliğin erken bulgularındandır.
Erken Gebelik Döneminde Kalp Atış Hızının Artması ve Baş Dönmesi
Sekiz ile onuncu gebelik haftaları arasında kalp atış hızında bir miktar artma ve kan basıncında bir miktar azalma görülebilir. Bu dönemde çarpıntı ve baş dönmesi en sık şikayetlerden biridir. Ancak gebelik öncesi dönemde kalp ile ilgili bir sıkıntısı olan kadınlar gebelik öncesinde ve erken gebelik döneminde mutlaka bir kardiyoloji uzmanına muayene olmalıdır.
Memelerde Değişiklikler
Meme değişiklikleri gebeliğin 4. ile 6. haftası arasında başlayabilir. Memelerde değişiklik olmasının nedeni oluşan gebeliğe bağlı olarak vücutta salgılanmaya başlayan hormonlardır. Sonraki haftalarda memede hassasiyet ve büyüme, sızlama devam edebilir. Memenin uç kısmı ve areola dediğimiz koyu kısmının rengi giderek daha koyulaşabilir.
Duygusal dalgalanmalar
Gebelikte yükselen östrojen ve progesteron hormonuna bağlı olarak gebe kadınlarda duygusal dalgalanmalar olabilmektedir. Bu dönemde depresyon, anksiyete, aşırı hassasiyet çok görülmektedir.
Sık İdrara Çıkma ve İdrar Kaçırma
Gebelik boyunca kalbiniz normalden daha fazla kan pompalamaya başlayacaktır. Bu durum da böbreklere gelen kan akımını arttırmakta ve sık idrara çıkmaya neden olmaktadır. Ayrıca gebelik haftası ilerledikçe rahmin büyümesine bağlı idrar torbası kapasitesi azalmakta ve idrar kaçırma veya sık idrara çıkma görülmektedir.
Şişkinlik Hissi ve Kabızlık
Gebeliğin erken dönemlerinden itibaren şişkinlik hissi artan hormonlara bağlı olarak görülebilmektedir. Gebelikte sindirim sistemi daha yavaş çalışmakta, midede şişlik ve kabızlık görülebilmektedir.
Erken Gebelikte Bulantı Kusma
Bulantı ve kusma genellikle gebeliğin 4. ile 6. haftaları arasında başlamaktadır. Sekizinci gebelik haftasına kadar şiddeti artmakta ve sonrasında yavaş yavaş şiddeti azalmaktadır. Ancak bazı kadınlarda şiddetli bulantı ve kusmalar olmakta ve gebeliklerinin ilk yarısına kadar sürmektedir. Bu durumda nadiren de olsa hastaneye yatarak tedavi almaları gerekmektedir.
Koku hassasiyeti
Gebeliğin erken dönemlerinde koku hassasiyeti ve bazı kokulardan rahatsız olma durumu olabilir. Bu durumun tam olarak nasıl olduğu bilinmemekte ancak gebelik bulantı ve kusmalarına sıklıkla eşlik etmektedir.
Mide Ekşimesi – Midede Yanma
Gebelikte salgılanan hormonlar mide ile yemek borusu arasında yer alan valve (kapakçık) üzerinde gevşetici yönde etkide bulunur. Bu gevşeme sonrasında midede yanma ve mide ekşimesi (reflü) riski gebelikte ne yazık ki artar.
Yüzde Gebelik Işıldaması ve Akne
Artmış kan hacmi ve hormonların etkisi gebe kadınların yüzlerinde bir canlılık, pembelik oluşturabilir. Ayrıca öncesinden aknesi (sivilce) olan kadınlarda salgılanan hormonlara bağlı olarak aknelerinde artma görülebilir.Her gebelik beirtileri kişiye göre farklıık göstermekte olup en iyi sonuç yinede kan tahlili ile doğruluk payı göstermektedir.
